Τρομοκρατία στο Μόναχο

Δευτέρα, 28 Μαΐου 2012 - 04:04

Στο πλαίσιο της εβδομαδιαίας ιστορίας των Ολυμπιακών Αγώνων μέχρι τη διοργάνωση του Λονδίνου (27 Ιουλίου – 12 Αυγούστου), το gavros.gr απεύχεται τρομοκρατική ενέργεια, αλλά θυμάται τον πανικό των Ολυμπιακών Αγώνων του 1972.

Ήταν, ούτως ή άλλως, αδύνατον να προσπαθήσει το Μόναχο να αποκαταστήσει τη θέση της Γερμανίας στο μυαλό του κόσμου. Η χώρα που στιγμάτισε μια για πάντα ο Αυστριακός Αδόλφος Χίτλερ ήταν εκείνη που ξεκίνησε τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο- και το τέλος της τον ολοκλήρωσε. Σχεδόν 27 χρόνια μετά το τέλος του, αλλά και 36 από τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Βερολίνου (που ήταν η επιτομή της προπαγάνδας της Αρίας Φυλής και στους οποίους αντιδραστικό στοιχείο υπήρξε ο Τζέσε Όουενς) το Μόναχο έβαλε πλώρη για να διοργανώσει τους 17ους σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες, τους οποίους οι διοργανωτές αποκαλούσαν «τους γελαστούς Αγώνες», αλλά και τους «Αγώνες της Ειρήνης και της Χαράς».

Όσο κι αν το διάστημα που χώριζε αυτή την αιματοβαμμένη για τη γη περίοδο έμοιαζε μεγάλο, δεν ήταν. Η… αρχιτεκτονική του ολυμπιακού χωριού δεν έκανε τα πράγματα καλύτερα: απείχε μόλις εννιά χιλιόμετρα από το στρατόπεδο συγκέντρωσης του Νταχάου και έβλεπε στο αεροδρόμιο του Ομπερβίζενφελντ, εκεί που το 1938 προσγειώθηκε ο Άρθουρ Νέβιλ Τσάμπερλεϊν, πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρετανίας, για να υπογράψει το χαρτί που περνούσε στους Γερμανούς την περιοχή του Σαντέτερλαντ της Τσεχοσλοβακίας στους Γερμανούς, την περίφημη Συμφωνία του Μονάχου. Με την εισβολή στην Πολωνία, το 1939, ο Τσάμπερλεϊν κήρυξε πόλεμο στους Γερμανούς για οκτώ μήνες, μέχρι να παραιτηθεί από την πρωθυπουργία της χώρας.

Το Μόναχο βρισκόταν σε καθεστώς νέας σύνθεσης από τη λήξη του πολέμου και μετά. Το Νταχάου από μόνο του, ως λέξη και μόνο, ήταν δυνατόν να δημιουργεί δυσάρεστες αναμνήσεις. Στην πρωτεύουσα της Βαυαρίας προσπάθησαν να… ανακαινίσουν ένα χώρο 10 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων από συντρίμμια, που δημιουργήθηκαν από βόμβες οι οποίες προσγειώθηκαν στο Μόναχο. Αυτός ο κρανίου τόπος ήταν καινούριος όταν άρχισε η διοργάνωση του 1972. «Μπορείτε να δείτε τι προσπαθούμε να θάψουμε, τελικά και για πάντα, με τους Αγώνες», δήλωσε μέλος της οργανωτικής επιτροπής στον Πίτερ Χάρβεϊ του «Guardian» λίγο πριν την τελετή έναρξης. «Θέλουμε τόσο πολύ να είναι, αυτοί οι Αγώνες γεμάτοι από ειρήνη, αθλητισμό και τίποτα άλλο».

Τι ήθελαν να αποφύγουν οι Γερμανοί; Το απλό. Να μη χρεωθούν δολοφονίες Ισραηλινών. Να μη χρεωθούν επεισόδια. Τέσσερα χρόνια πριν, στο Μεξικό, η κυβέρνηση εκτέλεσε εκατοντάδες διαμαρτυρόμενους μαθητές μόλις δέκα μέρες πριν ξεκινήσουν οι Αγώνες. Στο Μόναχο δεν ήθελαν να γίνει κάτι. Αν και στην προηγούμενη διοργάνωση η αστυνομική δύναμη ήταν τεράστια, σε αυτή ήταν ελαφριά: το ρίσκο για να στηρίξουν το σλόγκαν τους. Μάλιστα, οι εκπρόσωποί της φορούσαν γαλάζιες στολές και όχι τις συνήθεις της εργασίας τους.

Ο ΒΙΟΛΙΣΤΗΣ ΣΤΗ ΣΤΕΓΗ

Για τους 42 εκπροσώπους του Ισραήλ, που πήγαν στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1972, η διοργάνωση ήταν η κολυμβήθρα του Σιλωάμ. Το έθνος ζούσε και ξαναζούσε το ολοκαύτωμα και η Γερμανία ήταν η χώρα που ήθελε να τους εξαφανίσει. Στο Ολυμπιακό Στάδιο του Μονάχου η περηφάνια πετούσε στο ύψος στην ισραηλινής σημαίας, που ανέμιζε στον γερμανικό ουρανό. «Το να πάρω μέρος στην τελετή έναρξης, μόλις 36 χρόνια μετά το Βερολίνο, ήταν μία από τις πιο όμορφες στιγμές στη ζωή μου. Ήμαστε στον παράδεισο», μοιράστηκε εκείνα τα συναισθήματα ο ξιφομάχος Νταν Άλον.

Ο τρίτος παράγοντας, όμως, ήταν η Παλαιστίνη. Σε πόλεμο με το Ισραήλ και γνωρίζοντας ότι 234 φυλακισμένοι υποφέρουν στις εβραϊκές φυλακές, οι τρομοκρατικές οργανώσεις του έθνους ήθελαν να στήσουν τη δική τους γιορτή και να χαλάσουν το αθλητικό ιδεώδες που τόσο κόπιασαν να αναδείξουν οι διοργανωτές του Μονάχου. Κάποιοι Παλαιστίνιοι ταξίδεψαν στη βαυαρική πρωτεύουσα, και πέρασαν απαρατήρητοι. Ήταν η ώρα να δείξουν και εκείνοι τον δικό τους συμβολισμό και να βάψουν με χρώμα κόκκινο όλα τα κενά ανάμεσα στους πέντε κύκλους.

Τα ξημερώματα της 5ης Σεπτεμβρίου η ισραηλινή αντιπροσωπεία ξεκουραζόταν, ενώ είχε προηγηθεί ένα βράδυ θεατρικής διασκέδασης: άλλωστε ο «Βιολιστής στη Στέγη», που παιζόταν σε θέατρο του Μονάχου είναι μία από τις γνωστότερες μουσικές παραστάσεις όλων των εποχών. Ο αρχηγός της Φατά, Αμπού Σαούντ, έτρωγε μαζί με άλλα οκτώ μέλη της στρατιωτικής οργάνωσης «Μαύρος Σεπτέμβρης» σε ένα εστιατόριο δίπλα στον σταθμό του Μονάχου. Η ονομασία της οργάνωσης ήρθε να κολλήσει όπως το «Happy Birthday mr President» της Μέριλιν Μονρόε στα γενέθλια του Τζον Κένεντι με ό,τι επρόκειτο να γίνει. Το συρματόπλεγμα που κάλυπτε το ολυμπιακό χωριό από τη δίοδο των ξένων ήταν ύψους πάνω από δύο μέτρα. Οι Παλαιστίνιοι κατάφεραν να το περάσουν, με τη βοήθεια ενός γκρουπ μεθυσμένων Αμερικανών. Ήταν λίγο μετά τις 4 η ώρα το πρωί. Κάποιοι υπάλληλοι γραφείου πρόσεξαν αυτήν την κίνηση, αλλά δεν έδωσαν σημασία. Η χαλαρή ασφάλεια στο χωριό έκαναν εύκολα τα πράγματα για εκείνους. Δύο μέλη από τα εννιά που θα επιχειρούσαν την τρομοκρατική ενέργεια ήξεραν που ακριβώς θα πάνε: οδός Connollystrasse, αριθμός 31. Σε πέντε διαμερίσματα είχαν χωριστεί και διέμενε το μεγαλύτερο μέρος της αποστολής των Ισραηλινών. Οι Παλαιστίνιοι βρήκαν την πόρτα εισόδου της πολυκατοικίας ξεκλείδωτη. Η λεηλασία ήταν έτοιμη να ξεκινήσει.

Μπήκαν στο πρώτο διαμέρισμα που ήταν οι προπονητές. Ένας από αυτούς, ο προπονητής της πάλης Μος Γουάινμπεργκ, αντιστάθηκε και τον πυροβόλησαν στο στόμα. Τραυματισμένος, αναγκάστηκε να οδηγήσει τους τρομοκράτες στην υπόλοιπη ομάδα. Τους πέρασε έντεχνα από τα διαμερίσματα των ξιφομάχων και των αθλητών του στίβου και τους οδήγησε στο διαμέρισμα των αρσιβαριστών και των παλαιστών, διότι ίσως ήλπιζε ότι θα αντισταθούν περισσότερο. Αλλά ήταν εντελώς ανέτοιμοι.

Εν τέλει, πάρθηκαν 12 αιχμάλωτοι, αλλά με τους παλαιστές να κατεβαίνουν τις σκάλες για να βρουν τους αθλητές, ο Γκαντ Ζάμπαρι κατάφερε να αποδράσει, με τη βοήθεια του τραυματία Γουάινμπεργκ, ο οποίος δολοφονήθηκε και το πτώμα του πετάχθηκε γυμνό στον δρόμο. Οι υπόλοιποι δέκα μπήκαν σε ένα μονόκλινο και ο αρσιβαρίστας Γιόζεφ Ρομάνο προσπάθησε να υπερκεράσει έναν από τους εισβολείς, με αποτέλεσμα να πυροβοληθεί και να αρχίσει να αιμορραγεί, μέχρι που τελικά ξεψύχησε.

Λίγο μετά τις 5 το πρωί οι Παλαιστίνιοι απαίτησαν να αφεθούν ελεύθεροι 234 κρατούμενοι στις ισραηλινές φυλακές, αλλά και οι δύο Γερμανοί τρομοκράτες Αντρέας Μπάαντερ και Ούλρικε Μάινχοφ, για να αφήσουν και εκείνοι ελεύθερους τους εννιά κρατούμενους. Η διορία ήταν πολύ μικρή: μέχρι τις 9 το πρωί. Αλλά το Ισραήλ είναι στο πόδι και η πρωθυπουργός του, Γκόλντα Μέιρ, είναι ξεκάθαρη και απόλυτη: «Αν ενδώσουμε, τότε κανένας Ισραηλινός στον κόσμο δεν θα μπορεί να αισθάνεται ασφαλής», είπε. Δεν υπήρχε συμφωνία.

Ο Μπρούνο Μερκ, υπουργός Εσωτερικών της Βαυαρίας, ο ομοσπονδιακός ομόλογός του, Χανς Ντίτριχ Γκένσερ, ο αρχηγός της αστυνομίας, Μάνφρεντ Σρέιμπερ και μία γυναίκα αστυνομικός που θεωρούσαν ότι η παρουσία της θα ήταν κατευναστική στην υπόθεση. Στις 6 το πρωί ο πρόεδρος της ΔΟΕ, Έιβερι Μπράντατζ, έμαθε τα νέα. Στις 8.15 ξεκίνησαν οι Αγώνες, με τα δύο πτώματα μέσα στο ολυμπιακό χωριό. Ο Μπράντατζ άσκησε πίεση στους Γερμανούς να τα βγάλουν από το ολυμπιακό χωριό, αλλά η απάντηση ήταν αρνητική. «Οι Αγώνες», έλεγαν, «πρέπει να συνεχιστούν με κάθε κόστος».

Οι διαπραγματεύσεις συνεχίζονταν: σε ένα τεράστιο ποσό οι Παλαιστίνιοι είπαν όχι. Αλλά δέχθηκαν να μεγαλώσουν τη διορία τους. Στο ολυμπιακό χωριού επικρατούσε τρόμος. Στις 15:51 της 5ης Σεπτεμβρίου οι Αγώνες σταμάτησαν. Λίγο πριν τις 17:00 οι Παλαιστίνιοι ζήτησαν να μεταβούν μαζί με τους κρατούμενούς του στην Αίγυπτο. Συμφώνησαν να αφήσουν τον Γκένσερ να μπει στο δωμάτιο που ήταν δεμένοι οι κρατούμενοι, για να τους ρωτήσουν αν ήθελαν να μεταβούν στο αεροδρόμιο.

Όλα ετοιμάστηκαν: οι αρχές φρόντισαν να υπάρχουν ελικόπτερα που θα τους πάνε στην αεροπορική βάση του Φούρστενφέλντμπρουκ και από εκεί θα τους έπαιρνε ένα τζετ της Λουφτχάνσαν, το οποίο θα τους πήγαινε στο Κάιρο. Αλλά το αεροπλάνο δεν θα έφευγε ποτέ, διότι η αιγύπτια κυβέρνηση δεν δέχθηκε το αίτημα. Το 12μελές προσωπικό που φορούσε τις στολές εργασίας της Λουφτχάνσα, ήταν απλώς ένοπλοι αστυνομικοί.

Ακόμα τέσσερις αστυνομικοί κρύφτηκαν στον Πύργο Ελέγχου και ένας στο έδαφος. Ήταν αστυνομικοί που συνέβαινε να έχουν ενδιαφέρον για τη σκοποβολή. Τα «Heckler & Koch G3 rifles» δεν έκαναν για να σημαδέψεις από μακριά.

Στις 22.06 οι τρομοκράτες και οι αιχμάλωτοί τους άφησαν την οδό Connollystrasse 31 και μεταφέρθηκαν στα ελικόπτερα. Στις 22.26, με τα ελικόπτερα να κάνουν την τελική προσέγγιση στο Φούρστενφελντμπρουκ, οι αστυνόμοι που περίμεναν στο αεροπλάνο ήθελαν να φύγουν, αφού φοβόντουσαν για τη ζωή τους. Στην ψηφοφορία που έγινε για το αν θα παραμείνουν ή όχι, ούτε ένας ψήφισε για την παραμονή τους. Τότε τα ελικόπτερα άραξαν σε λάθος μέρος από το συμφωνημένο, με αποτέλεσμα ο σκοπευτής που βρισκόταν στο έδαφος, όχι μόνο να είναι άχρηστος αλλά, να κινδυνεύει από τους τέσσερις σκοπευτές που βρίσκονταν στον Πύργο Ελέγχου. Στις 10.35 ακριβώς, ο αρχηγός των τρομοκρατών επέστρεψε στο ελικόπτερο έχοντας ελέγξει το αεροπλάνο, και ένας από τους σκοπευτές στον Πύργο Ελέγχου άνοιξε πυρ. Ένας άλλος άλλαζε συνεχώς θέση και δεν κατάφερε να εκπυρσοκροτήσει ούτε μία φορά σε αυτές τις στιγμές. Παρά το γεγονός ότι οι σκοπευτές ήταν μόνο 27 μέτρα μακριά από τους τρομοκράτες, μόλις δύο εξ αυτών χτυπήθηκαν και ο αρχηγός τους απέδρασε.

Η δεύτερη φάση του γερμανικού σχεδίου ήταν να σώσουν τους Ισραηλινούς χρησιμοποιώντας οπλισμένα αμάξια, αλλά στάλθηκαν πολύ αργά. Με τα νέα των πυροβολισμών να απλώνονται στους δρόμους έξω από την αεροπορική βάση, δημιουργήθηκε μποτιλιάρισμα και τα αμάξια κόλλησαν στην κίνηση. Στις 22.50 υπήρξε προειδοποίηση στους τρομοκράτες να αφήσουν τα όπλα τους και να παραδοθούν. Για μία ώρα περίπου δεν υπήρξε ψήγμα κίνησης, αλλά στις 00.04 της 6ης Σεπτεμβρίου ένας από τους τρομοκράτες έριξε χειροβομβίδα μέσα στο ελικόπτερο, που βρίσκονταν οι αιχμάλωτοι. Σκοτώθηκαν όλοι πλην ενός. Ένας άλλος τρομοκράτης άρχισε να πυροβολεί στο δεύτερο ελικόπτερο και σκότωσε τους υπόλοιπους πέντε. Ο επιζών, Ντέιβιντ Μπέργκερ, πέθανε από τους καπνούς της χειροβομβίδας.

Ο εκπρόσωπος Τύπου της κυβέρνησης, Κόνραντ Άχλερς, έχει κάνει μεγαλειώδη γκάφα, πηγαίνοντας στο κέντρο Τύπου του Μονάχου και λέγοντας ότι «οι τρομοκράτες είναι όλοι νεκροί και οι αιχμάλωτοι έχουν απελευθερωθεί». Αυτά τα νέα έμαθε και η ισραηλινή κυβέρνηση, στις οικογένεες των αιχμαλώτων και στα 56 μέλη της ΔΟΕ που είχαν συνάντηση στο ξενοδοχείο Τέσσερις Εποχές και τη διέκοψαν, για να πάνε για ύπνο. Μία ώρα μετά όμως, ένας εκπρόσωπος Τύπου των Ολυμπιακών Αγώνων τόνισε ότι «η πληροφορία που έχει δοθεί μέχρι τώρα είναι πολύ αισιόδοξη και γύρω στις 3 τα ξημερώματα η ιστορία είχε αποσαφηνιστεί. «Οι τρομοκράτες ήταν πολύ έξυπνοι, πολύ επαγγελματίες», τόνισε ο Σρέμπερ σε συνέντευξη Τύπου. «Οι αιχμάλωτοι ήταν καταδικασμένοι να πεθάνουν, εκτός αν τους κάναμε να κάνουν κάποιο λάθος. Προσπαθήσαμε με κάθε τρόπο που γνωρίζαμε, αλλά δεν ήταν ερασιτέχνες». Μια τελετή κρατήθηκε εκείνο το πρωινό της 6ης Σεπτεμβρίου, με τη ΔΟΕ να τονίζει ότι «το ολυμπιακό ιδεώδες είναι πάνω από τον τρόμο και τη βία» και αμέσως μετά η διοργάνωση συνεχίστηκε κανονικά. «Ξέρω ότι κάποιοι μας κατηγορούν για αναισθησία, αλλά οι Αγώνες σταμάτησαν για 24 ώρες, παρά το γεγονός ότι δεν ήταν μέρα στο ημερολόγιο», τόνισε ο Λόρδος Κίλανιν, ο οποίος ήταν έτοιμος να γίνει πρόεδρος της ΔΟΕ. Η γερμανική κυβέρνηση άφησε τα κορμιά των νεκρών αιχμαλώτων να μεταφερθούν στη Λιβύη, που θάφτηκαν ως ήρωες.

Ακολουθήστε το Gavros.gr στο Google News για να μαθαίνετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις!